زنانه شدن فقر تمامی ساختارها و سازه های اجتماعی را تهدید میکند | نگرانی جدی معیشت مادران مجرد است
نویسنده: دکتر محمدرضا مقدسی؛ مدیر و موسس خانه تاب آوری
شایسته است در هنگام دستکاری یک متغیر کلان به ویژه عوامل اقتصادی این واقعیت مسلم را نیز لحاظ کنیم که متغیرهای وابسته نیز بطور حتم دچار نوساناتی خواهند شد.
دستکاری متغیرهای کلان بویژه در سامانه های اجتماعی، میتوانند بر همدیگر تأثیرات متقابل منفی یا مثبت داشته باشند، به یقین وقتی یک متغیر کلان را دچار نوساناتی اعم از توسعه یا تقلیل ببینیم بایستی منتظر تحولات و تغییرات در متغییر های وابسته نیز باشیم.
تاب آوری کل نگر است، اگر چه از اقدامات جزئی و کلی (micro and macro action) همسو و یا حتی متمایزی تشکیل شده باشد، اما آنچه بعنوان اصل کلی میتوان مورد اشاره قرار داد این است که نابرابری و عدم دستیابی به فرصت های یکسان و محدود کردن قابلیت ها سرمنشاء تمامی اختلالات و آفات در رفتارها و ساختارهای اجتماعی است.
بعبارتی دیگر تلاش برای تاب آوری موضوعی جدا از توسعه ی عدالت و برابری اجتماعی نیست و در واقع تلاش برای ترمیم و اصلاح سازه ها و ساختارهای مدنی اقدامی جدی برای توسعه تاب آوری بشمار می آید. پرواضح اینکه اوضاع در خصوص مخاطرات اجتماعی، اقتصادی و محیطی نیز دقیقاً به همین منوال است.
اعمال محدودیت بر قابلیتهای انسانی بزرگترین آسیب اجتماعی است که انسان احسن الخالقین است. نابرابری، تبعیض و عدم مساوات در توسعه انسانی اصل و اساس انواع آسیب است.
هیچ محدودیتی خطرناکتر از فقر و تنگدستی نیست که در آموزه های دینی بسیار دیده و فراوان آموخته ایم از همان در که بیاید ایمان را از همان جا بیرون خواهد کرد.
زنانه شدن فقر بمانند بنزین بر آتش آسیب های اجتماعی است. انتقال موروثی فقر از مادران مجرد و سرپرستان خانوار به فرزندانشان و کودکان کار نیز دغدغه ی دیگری است که خشک و تر را با هم خواهد سوزاند.
متأسفانه زنان و کودکان همانگونه که در وقایع طبیعی مانند سیل و زلزله در صف اول صدمات هستند در بحرانهای اقتصادی و اجتماعی نیز در معرض بیشترین خسارات هستند.
زنانه شدن فقر خطرناکترین بحران اجتماعی است. اگرچه فقر بخودی مسأله ای اقتصادی بشمار می آید، در این میان تنها روزنه امید توسعه و تقویت تاب آوری روانشناختی در سطوح فردی است که میتواند تا حدودی از سلامت روانی و اجتماعی زنان صیانت کند. پیش از این هم در همین رسانه بیان شد که زن قلب خانواده و تاب آوری قلب سلامت است و آنکس که از اهمیت و نقش خانواده در سلامت و سرزندگی اجتماعی غافل است کجاست؟
پیش از این از همین رسانه (مجموعه رسانه های تخصصی مددکاری اجتماعی ایرانیان) مکرر به و قلم های مختلف و متعدد توسعه تاب آوری در مدارس و فضاهای آموزشی تأکیداتی صورت گرفته است و آن هم به این تنها دلیل که مدارس خوب و موفق میتوانند بدکارکردی های احتمالیِ خانواده های صدمه دیده و محروم را جبران کنند، توجه جدی به آموزش و توسعه تاب آوری در مدارس بعنوان یک ضرورت عملیاتی و اقدام استراتژیک میتواند تا حدودی از صدمات و ضایعات گسترده اجتماعی ناشی از گُسست خانواده ها و طلاق را پوشش دهد. شایسته تر آنکه سازمانهای متولی بویژه وزارت محترم آموزش و پرورش برنامه های اثربخش و فراگیری را در تاب آوری تدارک و اجرا نماید. ترس از آن روزی است که مبادا ناکارآمدی و استیصال و خدای ناکرده مرگ مدارس را اعلام کنیم، مدارس تنها امید خانواده های کمتر برخوردارهستند، مدرسه را دریابیم چراکه راه خوشبختی از مدرسه میگذرد.
